Görüşlerinizi Paylaşın

Yaygın Baş Ağrısı Tipleri

Yaygın Baş Ağrısı Tipleri

Baş ağrıları her yaştan insanın mustarip olduğu ve birçok çeşidi olan bir durumdur. Bu yazı, 10 farklı baş ağrısını tipi hakkında bilgi vermeyi amaçlamaktadır:

  • Tansiyona bağlı baş ağrısı
  • Küme tipi (histamin) baş ağrısı
  • Migren
  • Alerjiye bağlı veya sinüzal baş ağrısı
  • Hormona bağlı baş ağrısı
  • Kafeine bağlı baş ağrısı
  • Yorgunluğa bağlı baş ağrısı
  • Hipertansiyona bağlı baş ağrısı
  • Aşırı ilaç kullanımına bağlı baş ağrısı
  • Post-travmatik baş ağrısı

Baş ağrısı; “başın herhangi bir bölgesindeki ağrı” olarak tanımlanabilir ancak ağrının nedeni, süresi ve yoğunluğu, baş ağrısının tipine göre değişir. Bazı vakalarda, baş ağrısı acil tıbbî yardım gerektirebilir. Aşağıdaki semptomlardan biri, baş ağrısına eşlik ediyorsa acil tıbbî müdahale gerekmektedir:

  • Boyun tutulması
  • Kızarıklık veya döküntü
  • Yaşadığınız en kötü baş ağrısı
  • Kusma
  • Zihin bulanıklığı
  • Geveleyerek konuşma
  • 38°C ve daha yüksek ateş
  • Vücudun herhangi bir bölgesinde felç veya görme kaybı

En Yaygın Baş Ağrısı Türleri

Birincil baş ağrıları, başınızın durumundan kaynaklanır. Diğer bir ifadeyle baş ağrınız; vücudunuzun başa çıkmakta olduğu, hastalık veya alerji gibi başka bir şey yüzünden tetiklenmez. Bu baş ağrıları epizodik (süreksiz) veya kronik olabilir:

  • Epizodik baş ağrıları; sık sık veya arada bir görülebilir, yarım saatten birkaç saate kadar sürebilir.
  • Kronik baş ağrıları; daha kalıcıdır, bir ayın hemen hemen her günü ortaya çıkıp günlerce sürebilir. Bu vakalarda ağrı yönetim planı gerekmektedir.

1. Tansiyona Bağlı Baş Ağrısı

Tansiyona bağlı baş ağrınız varsa uyuşuk, donuk bir ağrı hissedersiniz. Boyunda, alında, saç derisinde veya omuz kaslarında hassasiyet meydana gelebilir. Tansiyona bağlı baş ağrısı genellikle stresten kaynaklanır.

2. Küme Tipi (Histamin) Baş Ağrısı

Küme tipi (histamin) baş ağrısı, şiddetli yanma ve saplanan acı hisleriyle ayırt edilir. Gözün arkasında veya yüzün bir tarafında ortaya çıkar. Baş ağrısından etkilenen bölgede bazen şişkinlik, kızarıklık, kabarma ve terleme görülebilir. Burun tıkanıklığı ve göz yaşarması da bu baş ağrısıyla birlikte ortaya çıkabilir. Bu baş ağrısı seri halinde görülür. Bir ağrı sona erdiğinde, çok geçmeden diğeri başlar.

Küme tipi baş ağrısı serileri, birkaç ay boyunca günlük olarak görülebilir. Kümeler arasındaki aylarda semptom görülmez. Küme tipi baş ağrı ilkbahar ve sonbaharda yaygın olarak görülür. Ayrıca kadınlara oranla erkeklerde üç kat daha fazla görülür.

3. Migren

Migren, başınızın derinlerinden vuran yoğun bir ağrıdır. Bu ağrı günlerce sürebilir. Bu baş ağrısı, günlük rutininizi sürdürme becerinizi belirgin bir şekilde kısıtlayabilir. Migren, zonklayan bir ağrıdır ve genellikle tek yönlüdür. Migreni olan insanlar genellikle sese ve ışığa karşı hassastır. Migrenden dolayı mide bulantısı ve kusma görülebilir. 

Bazen migren başlamadan önce görme bozuklukları ortaya çıkabilir. İnsanların yaklaşık beşte birinde, baş ağrısı başlamadan önce bu semptomlar gözlemlenebilir. “Aura” olarak da bilinen bu semptomlar, şunların görülmesine neden olmaktadır: 

  • Yanıp sönen ışıklar
  • Titreyen ışıklar
  • Girintili-çıkıntılı çizgiler
  • Yıldızlar
  • Kör noktalar

Auralar ayrıca yüzün bir kısmında veya kolda uyuşmaya neden olabildiği gibi konuşma güçlüğüne de neden olabilir. Bununla birlikte felç semptomlarının, migren semptomları olduğu sanılabilir. Dolayısıyla bu semptomlardan biri yaşandığında, acilen tıbbî müdahaleye başvurulmalıdır. 

Migren, genetik olabildiği gibi sinir sistemi sorunlarıyla da ilgili olabilir. Erkeklere oranla kadınların migrene yakalanma riski üç kat daha fazladır. Post-travmatik stres bozukluğu da migrene yakalanma riskini arttırmaktadır. Uyku bozukluğu, su kaybı, düzensiz beslenme, bazı gıdalar, hormon dalgalanmaları ve bazı kimyasal maddeler; migrene neden olabilmektedir.

En Yaygın İkincil Baş Ağrıları

İkincil baş ağrıları, vücudunuzda meydana gelen başka bir sorunun semptomu olarak ortaya çıkmaktadır. İkincil baş ağrısı sürekli ise onu tetikleyen rahatsızlık, kronik olabilir. Asıl sorunun tedavisi, genellikle baş ağrısını da ortadan kaldırmaktadır.

4. Alerjiye Bağlı veya Sinüzal Baş Ağrısı

Baş ağrısı, bazen alerjik bir reaksiyonun sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bu durumlarda baş ağrısı, genellikle başınızın önündeki sinüs bölgesinde yoğunlaşmaktadır. Migren, çoğunlukla sinüzal baş ağrısı olarak yanlış teşhis edilir. Sinüzal baş ağrılarının %90’ı, aslında migrendir. Mevsimsel alerjileri veya sinüzit rahatsızlığı olanlarda bu tip baş ağrısı görülebilmektedir.

5. Hormona Bağlı Baş Ağrısı

Hormon dalgalanmalarına bağlı baş ağrıları, genellikle kadınlarda görülmektedir. Regl, doğum kontrol hapları ve hamilelik; vücuttaki östrojen seviyesini etkileyip baş ağrısına neden olabilir. Menstrüel migren olarak da bilinen bu baş ağrısı özellikle adet döngüsü (mentsrüel siklus) ile ilgilidir. Hormona bağlı baş ağrısı; yumurtlama döneminde görülebildiği gibi regl esnasında, öncesinde veya sonrasında da görülebilmektedir.

6. Kafeine Bağlı Baş Ağrısı

Kafein, beyne giden kan akışını etkiler. Fazla kafein almak kadar kafeini birden bırakarak “şok tedavisi” uygulamak da baş ağrısına neden olabilmektedir. Sıkça migren ağrısı çekenler, kafein kullanımından dolayı da baş ağrısına yakalanma riski taşımaktadırlar. Çünkü kafein, beyin kimyasını değiştirir ve bu aşamadan sonra kafein almamak, baş ağrısını tetikler. Kafeini bırakan herkes, buna bağlı olarak baş ağrısı çekmez. Kafein kullanımını sabit, makul bir seviyede tutarak –veya tamamen bırakarak– bu baş ağrısının ortaya çıkmasına engel olunabilir.

7. Yorgunluğa Bağlı Baş Ağrısı

Yorgunluğa bağlı baş ağrıları, yoğun fiziksel aktivitelerin hemen ardından ortaya çıkar. Ağırlık kaldırma, koşma ve cinsel ilişki; yorgunluğa bağlı baş ağrısının başlıca tetikleyicilerdir. Bu aktivitelerin, kafatasına kan akışını arttırarak zonklayan baş ağrısına neden olabildiği düşünülmektedir.

Yorgunluğa bağlı baş ağrısı uzun sürmez. Bu tür baş ağrıları, genellikle birkaç dakika veya birkaç saat içinde ortadan kaybolur. Yorgunluğa bağlı baş ağrısı çekiyorsanız doktorunuza danışın. Çünkü bu tip baş ağrıları, bazı durumlarda, ciddi sağlık sorunlarının semptomu olarak ortaya çıkabilmektedir.

8. Hipertansiyona Bağlı Baş Ağrısı

Yüksek tansiyon, baş ağrına neden olabilmektedir ve bu tür baş ağrısı, acil bir durumun habercisi olabilir. Hipertansiyona bağlı baş ağrısı, tansiyonun tehlikeli düzeyde yükseldiği zamanlarda ortaya çıkar. Hipertansiyona bağlı baş ağrısı genellikle başın her iki tarafında birden ortaya çıkar ve hareket edildikçe şiddeti artar. 

Çarpıntı, uyuşma veya karıncalanma, burun kanaması, göğüs ağrısı veya nefes darlığına neden olabilmektedir. Bu tür baş ağrısı genellikle, tansiyon seviyesi kontrol altına alındıktan sonra geçer ve tansiyon seviyesi kontrol altında tutulduğu müddetçe ortaya çıkmaz. Hipertansiyona bağlı baş ağrısı çektiğinizi düşünüyorsanız, acilen tıbbî yardım almanız gerekmektedir.

9. Aşırı İlaç Kullanımına Bağlı Baş Ağrısı

Aşırı ilaç kullanımına bağlı baş ağrısı; tansiyona bağlı baş ağrısı gibi uyuşma hissiyle belirebilir veya migren gibi yoğun bir ağrı da hissettirebilir. Reçetesiz ilaçları sıkça kullananlar, bu baş ağrısına karşı daha hassastır. İlaçların gereğinden fazla kullanımı, daha fazla baş ağrısına neden olabilmektedir. Aşırı ilaç kullanımına bağlı baş ağrılarından kurtulmanın tek yolu ilaçları bırakmaktır. Bu yapıldığı takdirde ağrı, başlangıçta artacaktır; ama birkaç gün içinde tamamen geçecektir.

10. Post-travmatik Baş Ağrısı

Başa alınan herhangi bir darbe sonucu post-travmatik baş ağrısı ortaya çıkabilir. Bu tip baş ağrılarının verdiği his, migren veya tansiyona bağlı baş ağrılarınınki gibidir. Post-travmatik baş ağrısı; darbe alındıktan sonra, 6 ila 12 ay boyunca sürebilir ve kronik hale gelebilir.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Epizodik (süreksiz) baş ağrıları, çoğu zaman 48 saat içinde geçer. İki günden fazla süren veya şiddeti gittikçe artan bir baş ağrısına yakalandıysanız, doktora gitmeniz gerekmektedir.

Üç aylık bir süreç içinde, bir ayın yarısından fazlası boyunca devam eden baş ağrıları çekiyorsanız; kronik baş ağrısı sorununuz olabilir. Bu durumda da doktora gitmeniz gerekmektedir.

Baş ağrıları, ciddi sağlık sorunlarının semptomu olarak ortaya çıkabilir ve reçetesiz ilaç kullanımı yerine ciddi tedaviler gerektirebilir.


BLOG

TÜMÜNÜ GÖR

İÇİN TEKLİF AL